Μικροπράγματα
που έχουμε στις ρίζες μας
Και συνεχίζουμε να έχουμε στα χωριά μας και σήμερα.
Τσάι
Τσάι του βουνού στο χωριό.
Κατά τη διάρκεια του μήνα Ιουλίου οι πλαγιές και τα οροπέδια των βουνών γεμίζουν με τσάι. Κόβεται ένα ένα κλωνάρι και μαζεύεται σε χεριές και στη συνέχεια σε τελάρα. Φυλάσσεται στη μπίμτσα ή σε κάποιον άλλον σκιερό χώρο του σπιτιού ώστε τον χειμώνα να είναι το καθημερινό ρόφημα. Η άυλη κληρονομιά της γεύσης του περνάει από γενιά σε γενιά, όπως και η διαδικασία μαζέματος.
Γκλίτσα
Η γκλίτσα του παππού, με σκαλιστό σχέδιο λουλούδι.
Οι γκλίτσες είναι φτιαγμένες από ξύλο με διάφορα σύμβολα να τις διακοσμούν. Πλέον χρησιμεύουν ως βοηθητικό μπαστούνι κυρίως στους παππούδες για να περπατάνε στα καλντερίμια. Παλιότερα όμως αποτελούσαν σύμβολο εξουσίας και χρησιμοποιούνταν από κάθε τσοπάνη για την καθοδήγηση του κοπαδιού. Επίσης ήταν μέτρο για τον υπολογισμό του χρόνου... δύο γκλίτσες θέλει για να δύσει ο ήλιος, για το βάθος του νερού και εργαλείο ανίχνευσης μέσα στη νύχτα.
Μανιτάρια
Αυγουλήτες, Κατσπέρδικες, Καλογεράκια
και Βασιλομανίταρα.
Με τα τελευταία να ονομάζονται έτσι λόγω του μεγάλου μεγέθους τους, τα μανιτάρια είναι αρκετών ειδών. Άλλα καφέ, άλλα κόκκινα, με βούλες, χωρίς, με ψηλή ή χαμηλή βάση, πορώδη, ακτινωτά. Οι ντόπιοι τα βρίσκουν το φθινόπωρο σε συγκεκριμένα σημεία που γνωρίζουν και μαζεύουν ολόκληρα τελάρα για να τα φάνε τηγανισμένα, γεμιστά με τυρί, ακόμα και σε πίτες που φτιάχνουν στην μασίνα.
Μπίμτσα
Γλυκοπωλείο "Μπίμτσα" στο Πάπιγκο
Λέγεται αλλιώς το κελάρι. Είναι ένας πέτρινος χώρος μέσα στο έδαφος που χρησιμοποιείται αντί για ψυγείο. Κάθε σπίτι είχε τη δική του για την αποθήκευση τροφίμων που χρειάζεται να διατηρούνται δροσερά...όπως τυρί, γάλα, γλυκά του κουταλιού. Πολλές διασώζονται ακόμη και σήμερα στα χωριά.
Μασίνα
Τα παιδικά μας χρόνια, οι γιαγιάδες και η μασίνα τους.
Οι μασίνες είναι φούρνοι και σόμπες ταυτόχρονα, που κάθε χειμώνα έπαιρναν φωτιά στα χωριά. Ζεσταίνουν πάνω τους κάστανα, φαγητό στην κατσαρόλα...και μυρίζει όλη η κουζίνα πριν το κυριακάτικο τραπέζι. Παράλληλα χρησιμεύουν για να ζεσταίνουν τον χώρο σε όσα σπίτια δεν υπάρχει τζάκι.
Βελέντζα
Όταν τη δεις στρωμένη ξέρεις ότι έρχεται χειμώνας.
Είναι ένα χνουδωτό, ζεστό χαλί φτιαγμένο από μαλλί. Παλιότερα χρησιμοποιούνταν και ως ενδυμασία, εξαιτίας της ανάγκης για ζεστά υφάσματα, στις χαμηλές θερμοκρασίες του βουνού. Αλλά και ως κουβέρτα και στρωσίδι ύπνου. Υφαίνεται στον αργαλειό σε διάφορα χρώματα...μπλε, φούξια, πράσινη, κίτρινη και πολύχρωμη και πλένεται στις νεροτριβές.
Καζάνια
Γιατί με το τσίπουρο έρχεσαι πιο κοντά
στους συνανθρώπους σου.
Τον Νοέμβριο παραδοσιακά παράγεται το τσίπουρο των χωριανών. Τα καζάνια ή καζανέματα γίνονται γύρω από το καυτό καζάνι. Αποτελείται από δύο μέρη που ενώνονται με στάχτη ως συγκολλητική ουσία. Συγκεντρώνουν γεμάτα δοχεία με τσάμπουρα, σταφύλια, κοτσάνια... και όλα αυτά μεταμορφώνονται σε τσίπουρο με τη διαδικασία της απόσταξης.
